son haberler

SEÇİLMİŞ GÖSTERGELERLE ÜNYE – 2013

Yayınlanma Tarihi: 30 Ekim 2015 okunma

M. Ufuk MİSTEPE mistepe@gmail.com

Bilindiği üzere Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ülkemizin ekonomik, sosyal, demografik ve kültürel yapısı ile ilgili idarî kayıt, sayım ve araştırmalardan elde ettiği bilgileri, başta kamu kurum ve kuruluşları ve araştırmacılar olmak üzere kamuoyunun kullanımına sunmaktadır.1
Kaynak yayın; bölge yöneticilerinin verdikleri hizmetteki gelişmeleri ve eksiklikleri tespit etmek amacıyla, üretilen verileri göstergelere dönüştürerek karar almada kolaylık sağlayacak, İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflandırması İBBS’ye göre Ordu İli’nin bilgilerini içermektedir.1 Biz de bu seçilmiş göstergelere dayalı olarak Ünye İlçesi bazında Ordu’nun Büyükşehir Belediyesi statüsüne geçtiği yıldaki 2013 yılı istatistikî verilerini sizlerle paylaşmayı yeğledik.
Nüfusu 750.000’ni geçen illerde il belediyesinin büyükşehir belediyesine dönüştürüldüğünü biliyoruz. ADNKS 2013 sonuçlarına göre Ordu İli’nin il ve ilçe merkezleri toplam nüfusu 731.452 kişidir. Ünye ilçe merkezinin, belde ve köyler nüfusunun toplam nüfus içindeki % 100 oranına göre ilçe merkezi nüfusu 118.201 kişidir. (sh. 97) Ordu’nun büyükşehre dönüştürülmesinden önceki nüfusundaki hızlı anormal artış ve ardından 731.452 kişiye düşmesindeki anomalilik ayrıca araştırmaya değer ciddî bir konudur.
Ordu’nun nüfus bakımından en büyük ilçeleri sırasıyla Altınordu, Ünye ve Fatsa, en küçük ilçeleri ise sırasıyla Kabadüz, Gülyalı ve Çamaş’tır. (sh. XIV)
Ünye İlçesi’nde yaş grubu ve cinsiyete göre nüfus 2013 ADNKS sonuçları itibarıyla (0 – 4) yaş grubu için 4.164 erkek, 3.792 kadın olmak üzere toplam 7.956 kişidir. Devamla (05 – 09 Yaş Grubu) = Top. 8.442, Er. 4.363, Kd. 4.079 kişi; (10 – 14 YG) = T. 9.750, E. 4.979, K. 4.771; (15 – 19 YG) = T. 9.917, E. 5.097, K. 4.820; (80 – 84 YG) = T. 1.942, E. 817, K. 1.125; (85 – 89 YG) = T. 765, E. 231, K. 534; (90 + YG) = T. 174, E. 27, K. 147; Yaş Grupları Toplamı = Toplam 118.201, Erkek 58.972, Kadın 59.229 kişidir. (sh. 101)
Ünye İlçesi’nde okuma yazma durumu ve cinsiyete göre nüfus ise şöyle (6 + yaş) : Okuma yazma bilmeyen 1.666 erkek, 6.871 kadın olmak üzere toplam 8.537 kişi. Okuma yazma bilen toplam 96.997 kişiden 50.751 kişisi erkek, 46.246 kişisi kadın. Bilinmeyen 2.744 kişiden 1.445’i erkek, 1.299’u kadın. Ünye İlçesi (6 + yaş) toplam nüfusu 108.278 kişiden 53.862’si erkek, 54.416’sı kadın. (Yabancılar kapsama alınmamıştır. sh. 102)
Ünye İlçesi’nde bitirilen eğitim düzeyi ve cinsiyete göre nüfusu verecek olursak (15 + yaş); Okuma yazma bilmeyen toplam 8.525 kişiden 1.656’sı erkek, 6.869’u kadın; okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen 7.746 kişiden 2.576’sı erkek, 5.170’i kadın; ilkokul mezunu 26.133 kişiden 12.503’ü erkek, 13.630’u kadın; ilköğretim mezunu 17.299 kişiden 9.404’ü erkek, 7.895’i kadın; ortaokul veya dengi okul mezunu 4.607 kişiden 3.019’u erkek, 1.588’i kadın; lise veya dengi okul mezunu 16.169 kişiden 9.859’u erkek, 6.310’u kadın; yüksekokul veya fakülte mezunu 8.226 kişiden 4.708’i erkek, 3.518’i kadın; yüksek lisans mezunu 327 kişiden 194’ü erkek, 133’ü kadın; doktora mezunu 89 kişiden 52’si erkek, 37’si kadın; bilinmeyen 2.728 kişiden 1.441’i erkek, 1.287’si kadın olup, eğitimli toplam 91.849 kişinin 45.412’si erkek, 46.437’si kadındır. (Yabancılar kapsama alınmamıştır. sh. 106)
Ünye İlçesi’nde yasal medenî durum ve cinsiyete göre nüfus verileri (15 + yaş) : Medenî durumu hiç evlenmeyen 21.733 kişinin 12.321’i erkek, 9.412’si kadın; evli olan 61.872 kişiden 31.000’i erkek, 30.872’si kadın; boşanan 2.085 kişiden 1.000’i erkek, 1.085’i kadın; eşi ölen 6.159 kişiden 1.091’i erkek, 5.068’i kadın olmak üzere toplam 91.849 kişinin 45.412’si erkek, 46.437’si kadındır. (Yabancılar kapsama alınmamıştır. sh. 108)
İlçelere ve ilçe sıralamasına göre ortalama hane halkı büyüklüğü rakamları şöyle : Ortalama Hane Halkı Büyüklüğü : Çatalpınar 4,12 (İlçe Sıralaması 1), Ünye 3,39 (İS 8), Mesudiye 2,48 (İS 19). (sh. 109)
İkamet edilen Ünye İlçesi’ne göre nüfusa kayıtlı olunan bazı illerdeki kişi sayılarını verecek olursak; Ünye’de ikamet eden Adana nüfusuna kayıtlı 83 kişi, Amasya kayıtlı 170, Ankara kayıtlı 150, Artvin kayıtlı 148, Çorum kayıtlı 134, Erzurum kayıtlı 111, Gaziantep (88), Giresun kayıtlı 896, Gümüşhane (121), İstanbul (190), Kayseri (104), Konya (100), Ordu kayıtlı 108.166 kişi, Rize (157), Samsun (3.759), Sinop (100), Sivas (216), Tokat (407) ve Trabzon kayıtlı (640) kişi vardır. (Yabancılar kapsama alınmamıştır. sh. 112 – 113)
28.02.2014 tarihi itibarıyla Ünye’de cinsiyete göre doğum rakamları şöyledir : Toplam 1.592 kişiden 824’ü erkek, 768’i kadın. (Kaynak : NVİ Gen. Md. – sh. 114)
31.03.2014 tarihi itibarıyla Ünye İlçesi’nde cinsiyete göre ölüm rakamları şöyledir : Toplam 694 kişiden 384’ü erkek, 310’u kadın. (Kaynak : NVİ Gen. Md. – sh. 116)
Ünye İlçesi’nde cinsiyete göre 2013 yılı rakamsal intihar verileri : Toplam 4 kişiden 3’ü erkek, 1’i kadın. Ordu İli’nde 26 kişiden 17’si erkek, 9’u kadın ve Türkiye genelinde toplam 3.189 kişiden 2.319’u erkek, 870’i kadındır. (Kaynak : NVİ Gen. Md. – sh. 118)
Ünye İlçesi’nde tarım alanı kullanımı : Toplam işlenen tarım alanı ve uzun ömürlü bitkiler alanı 31.139 hektar; Toplam işlenen tarım alanı 1.440 ha; Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin ekili alanı 1.381 ha; Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin nadas alanı 0 ha; Sebze bahçeleri alanı 59 ha; Süs bitkileri alanı 0 ha olmak üzere toplam 29.698 hektar. Diğer meyveler, içecek ve baharat bitkileri alanı 1 ha; fındık 29.671 ha; Kivi 26 ha ve Yem bitkileri alanı 100 hektardır. (sh. 151)
Ünye İlçesi’nde seçilmiş tahıl ve diğer bitkisel ürünlerin üretimi (2013) : Mısır (dane) 1.854 ton, Patates 499 ton. (sh. 152)
Ünye İlçesi’nde seçilmiş sebze ürünleri üretimi (2013) : Domates 603 ton, Hıyar 560 ton, Lâhana 50 ton, Marul 164 ton, Fasulye (taze) 84 ton. (sh. 153)
Ünye İlçesi’nde seçilmiş meyve ürünleri üretimi (2013) : Armut 786 ton, Ceviz 331 ton, Elma 1.147 ton, Erik 211 ton, Fındık 25.586 ton, Kiraz 142 ton, Kivi 360 ton. (sh. 154)
Ünye İlçesi’nde seçilmiş örtüaltı ürünlerin üretimi (2013) : Domates 603 ton, Hıyar 560 ton, Marul 108 ton. (sh. 155)
Ünye İlçesi’nde niteliklerine göre örtüaltı tarım alanları : Toplam 44 dekar, Cam sera 1 da, Plâstik sera 43 da. (sh. 156)
Ünye İlçesi’nde seçilmiş tarımsal âlet ve makinalar : Traktör 527 adet, Kültivatör 1 adet, Pulluk 159 adet. (sh. 157)
Ünye İlçesi’nde hayvansal üretim (2013) : Sığır sayısı 11.305 baş, Koyun 3.225 baş, Süt üretimi 17.047 ton, Bal üretimi 621 ton, Kümes hayvanları sayısı 52.950 adet. (sh. 158)
Ünye Belediye Başkanlığı’nın çevresel harcamaları (2012) : Toplam çevresel harcamalar 11.578.023 TL, Su hizmetleri harcamaları 9.460.402 TL, Atık yönetimi hizmetleri harcamaları 2.117.621 TL. (sh. 164)
Ünye İlçesi’nde Milletvekili Genel Seçimi Sonucu (2011) : Sandık sayısı 371 adet, Kayıtlı seçmen sayısı 81.523 kişi, Oy kullanan seçmen sayısı 69.771 kişi, Geçerli oy sayısı 68.514 oy, AK Parti 46.640 oy, DP 318 oy, CHP 11.441 oy, EMEP 127 oy, Millet Partisi 58 oy, LDP 32 oy, Saadet Partisi 877 oy, HEPAR 112 oy, HAS Parti 2.068 oy, MHP 6.057 oy, . DYP 91 oy, TKP 86 oy, MMP 73 oy, BBP 244 oy, DSP 144 oy, Bağımsız 146 oy. (sh. 170)
Yerel düzeyde kalkınma projeleri üretildikçe, veriye olan talep de artacaktır. Tarihî coşku ve perspektiften; verilerimizin faydaya vesile olması dilek ve temennisiyle…
20 Mayıs 2015 / Ankara
KAYNAKÇA :  1 TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu – Seçilmiş Göstergelerle Ordu 2013, Yayın No. 4286, Eylül 2014, Ankara, 178 sh.

1 Yorum

Siz de yorum yapın, görüşlerinizi belirtin.

Yazarın Diğer Yazıları

Yazarın tüm yazıları.

Rahmetle Anıyoruz…

12 Ekim 2021 okunma
Merhum Yazarımız M. Ufuk Mistepe’nin Ünye’ye dair yazılarını ve makalelerini yazar arşivinden okuyabilirsiniz. Merhum Yazarımızı rahmetle anıyoruz. Mekanı cennet... Devamını Oku

Canik’te İdarî Yapı ve Osmanlı’da Yenileşme Zarureti (1793 – 1851)

10 Temmuz 2020 okunma
Bu makalede Ünye’nin 1790 – 1850’li yıllardaki idarî yapısı, Doç. Dr. Abdullah SAYDAM’ın 33 sayfalık çalışmasına dayanarak, özet olarak aktarılacaktır. Sultan II. Mahmud, saltanatının sonlarına doğru Orta ve Doğu Karadeniz bölgesindeki idarî... Devamını Oku

Araştırmacılık Terimleri

3 Temmuz 2020 okunma
Ünye hakkında araştırma yapanların ve okuyucularımızın, sıkça karşılaştıkları bazı Osmanlıca Tarih Terimleri’nin anlamlarını bilmeleri, yazılanların anlaşılması açısından önemli bir husustur. Bu itibarla başlangıç olarak ehemmiyet arz eden... Devamını Oku

Ünye Mûsikî Tarihinde Ali Riza Sağman

26 Haziran 2020 okunma
‘Ünye Şarkı ve Türküleri’ kitabımda Ünye Mûsikî Tarihi’ne damgasını vurmuş, tespit edebildiğimiz şahsiyetleri kısaca da olsa tanıtmaya çalışmış idim. Aslında her bir musikîşinasın ayrı ayrı ele alınması icap eder. Başlangıç olmak üzere... Devamını Oku

Satıroğulları Ünyeli Müftü Sülâlesi

19 Haziran 2020 okunma
2017 yılında altı bölüm halinde yayımladığımız “Ünye Müftüleri” adlı yazı dizimizde bir müftü sülâlesinin bu tarihçeye damgasını vurduğunu görüyoruz. Ailenin ahvadlarından Satıroğulları ailesi Keşaplı Sokak’tan komşumuz olurlar. ÖZPAKER... Devamını Oku

Ünye Uğrak Vapurlarını Tanıyalım

12 Haziran 2020 okunma
Su buharı gücüyle çalışan gemileri VAPUR olarak adlandırıyoruz. Önceleri yandan çarklı olarak yaşamımıza giren vapurlar daha sonra günümüzün dizel elektrik tahrik sistemi donanımlı enerji tasarrufu sağlayan modellerine erişinceye değin XIX. yüzyılın... Devamını Oku

Ünye Tarihi, M.Ö. XV Bin Yılına Uzanıyor Mu? – I

5 Haziran 2020 okunma
Kelleroğlu M. Bahattin Bey, kaynak belirtmeksizin; “Ünye, Milât’tan 1270 sene evvel vuku bulan Turuva Muharebe-i Meşhuresi’nden sonra, Karadeniz sahilinde tesis edilmiş müstemlekelerden birisi olup, ismi kadimi (One) veyahut (Oney)’dir.” demişti.1 Ünye’de ilk... Devamını Oku

Kimler Geldi Kimler Geçti ?

29 Mayıs 2020 okunma
Ünye ve hinterlandı tarihî seyir içerisinde birçok kavim ve milletlere ev sahipliği yapmıştır. Muhtelif köşe yazılarımızda dile getirdiğimiz bu kitlesel değişimleri bir arada ve kronolojik düzen içerisinde değerlendirmenin daha uygun olacağını... Devamını Oku

Ünye ve Hinterlandında Oğuz – Türkmen Boyları ve Yer Adları

22 Mayıs 2020 okunma
Makalemizin araştırma konusu 24 ana Oğuz boyu ile Oğuz asıllı Türkmen kabilelerinin Ünye ve hinterlandındaki (Ordu, Fatsa, Terme, Akkuş) bazı yerleşim noktalarıdır. Türkmen boy, bölük, uruk (oymak, öz) ve tirelerinin (oba, aile) adlarını Yrd. Doç. Dr. Aydın... Devamını Oku

Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında Ünye ve Ordu

15 Mayıs 2020 okunma
Ulusal düzeyde ekonomik ve sosyal kalkınma yanında, bölgesel gelişmişlik farklarının giderilmesinde ve ülke genelinde dengeli bir kalkınmanın sağlanmasında il ve ilçeler, temel birimler olarak değerlendirilmek durumundadır.1 İlçelerin, illerin ve bölgelerin... Devamını Oku