son haberler

FINDIK İLE KABUGU

Yayınlanma Tarihi: 15 Kasım 2021 okunma

Süleyman ERKAN s-erkan-12@hotmail.com

      Karadeniz’in milli ürünleri; çay, fındık, balık, madenler, kerestecilik ilk akla gelenlerdir. Her ürünü üretirken mutlaka bir zahmeti vardır. Fındıktan yılda sadece bir defa ürün alınabiliniyor. Fındık ürünüyle adından en çok söz ettiren ilimiz Giresun, Ordu’dur.

       Fındık bahçeleri kışa doğru gübrelenir, baharın budanır. Zamanına göre zararlı haşerelerle mücadele için ilaçlanır. Sonbahar, Kış, İlkbahar, Yaz bakımları ayrı ayrıdır. Hani bir atasözümüzde; “ Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur.” Derler. Fındığın sağlam dallı ağaçları, Karadeniz’in yeşilliğine yeşil katar. Yazın yağışı bol olur. Ağustos ayının ortalarında fındık çotanakları tane, tane toplanarak sepetlere, çuvallara doldurulup, harmanlara yığılır. Fındık dalını eğerek fındık toplamak, rampa yerlerde kolay değildir. Yazın, sabahın seherinde fındık toplamaya başlayacaksın, sıcak, yağış rüzgâr demeden akşamın karanlığında elini fındık dalından çekeceksin. Yokuşu inişi hesaba katmadan çalışacaksın. Maniler, türküler söylenir yaşamın acımasız zor kanununda; “ Atların terkisi var. Fındığın türküsü var. Çoktan kaçacağım da, Geçinme korkusu var.” Çotanaklar patozlanarak fındık dış kabuğundan ayıklanır. Emekçilerin azda olsa yüzü güler gibi olur. Fındık kurutmak için nerede bir boş alan varsa serilir. Kaldırımlar, boş yollar, deniz kenarları, bahçeler fındık sergileriyle dolar taşar. Brandaların üzerlerinde ki fındıklar karıştırılırken bir yandan da ayıklanır. Yağmur yağarsa üstüne örtülecek brandası hazırdır. Bu Karadeniz’dir, ne zaman yağmur yağacağı belli olmaz. Bir yağdığın da günlerce inceden inceye yağar durur. Kurutulan fındık fiskobirlige, tüccara satılır. O yılın belirlenen birim fiyatından. Değeriyle emek verenlerin eline emeğinin karşılığı geçmese de.

       “ Bir fındığın içini yar senden ayrı yemem. “

       Türkiye, Dünya’nın en fazla fındık üreten ülkesidir. Türkiye; 515. 000 ton, İtalya; 132.699 ton, Azerbaycan; 52. 000 ton, Amerika Birleşik Devletleri; 46. 000 ton, Çin Halk Cumhuriyeti; 27. 290 ton, Gürcistan; 17.000 ton, Fransa; 14. 988 ton üretim yapmaktadır. Fındıkta Dünya birincisi olan ülke en iyi şekilde fındığını markalı bir şekilde işleyip, katma değeri yüksek fiyatlarla satıp bol kazanç elde etmelidir.

          Fındık endüstri ürünü olarak birçok alanda kullanılmaktadır. Fındık, rafine edilerek yemeklik yağ olarak, temizleyici, nemlendirici, gres yağı üretiminde kullanılır. Koruyucu boya endüstrisinde kurutucu, kimyasal tepkimelerde katalizör olarak kullanılır.

          İlaç ve kozmetik endüstrisin de yardımcı hammadde olarak, yaraların pansumanında, kadın doğum hastalıkları, deri, ağız hastalıklarında antiseptik olarak kullanılır.

         Sanayide düzey aktif maddesi, korozyon inhibitörü (engelleyici), yağlama, metal kesme yağları, metal temizleme, asfalt plaka üretiminde kullanılır. Yağ çıkarılan fındık posası küspe yüksek oranda protein içermekte olup,( % 38-45) hayvan yemi olarak kullanılır. 

        Fındıkkabuğundan gübre oluşturularak, toprağın besin kaynağı artırılır. Fındıkkabuğu yüksek kalorili bir yakacaktır. Fındıkkabuğunu fabrikada işlenerek kontralit yapılır. Fındığın içinde A ve C vitaminleri bulunur. Karbonhidrat, protein ve yağa sahiptir. Fındıkta demir, kalsiyum, potasyum acısından da yüksek bir besindir.

        Fındığın kabuğunu kışın ısınmak için kullanılır. Geçen yıl fındıkkabuğunun tonu 550 tl iken bu yıl 1200-1550 tl arasında satılmaktadır. Sebebini sorduğumuzda pahalılık ve kömüre yapılan yüksek oranda ki söylemektedirler. Kömürün yer altından birçok aşama ve emekle çıkartıldığını, fındığın kabuğunun o kadar emek, zaman harcanmadığını anlatsak da, işiten olmuyor.

      Doğal gaz kullananların fındıkkabuğuna ihtiyacı olmadığına göre;  soba yakan aileler kabuğa ihtiyaçları oluyor. Yöneticiler fındıkta olduğu gibi kabuğa da bir taban fiyat koymalıdırlar. Fındık üreticilerinden fındığı alırken, üzerine fındıkkabuğu fiyatını da ekleyerek üreticilere yansıtmalıdırlar.

       Fındığı üretmek ayrı bir dert, satmak ayrı bir hüner, işlemesi ayrı sanat ustalık, pazarlaması başka bir derttir. Bu dertlerin üstesinden ancak akıl, bilimle birlik ve beraberlikle çıkılır. Fındık üreticileri bir araya gelip kooperatif kurmaları gerekmektedir.

        Üretene, işleyene, tüketene selam olsun.

 

Siz de yorum yapın, görüşlerinizi belirtin.

Yazarın Diğer Yazıları

Yazarın tüm yazıları.

ÖĞRENME

3 Mart 2023 okunma
             Ördek Yavrusu           Köylünün birisi tavuğunu kuluçkaya yatırmış. Altına on iki yumurta koymuş. Birkaç gün sonra on iki yumurtanın üç tanesinin ördek yumurtası olduğunun farkına varmış. Varsın olsun üç yumurtadan... Devamını Oku

OYUN

23 Şubat 2023 okunma
      Öğrenmenin temelinde yaparak, yaşayarak, deneyle izleyerek tecrübelenmek vardır. Oyun öğrenmenin en etkili araçlarından biridir. Oyunla çocuklar sosyalleşirler. Karşısında ki arkadaşına saygı duymayı, kurallara uymayı öğrenir. Eşit şartlarda,... Devamını Oku

KEDİ İLE FARE

13 Şubat 2023 okunma
      Fareler evde üremeye başlamış. Evin kedisi ne yapsa fareleri yakalayamıyormuş. Yakaladığı birkaç fareyle de evi temizleyemiyormuş. Kedi; “ ben eskisi gibi avcılık yapamıyorum mu? Yoksa yaşlandım mı? “ diye kendi kendini suçlayıp duruyormuş.... Devamını Oku

DÜĞÜN

11 Şubat 2023 okunma
Çevresinde sevilen sayılan, değer verilen bir adammış. Her sevilen insanında sevmeyeni olurmuş. Bu adama yaşadığı köyden bir aile düşman olmuş. Öldüreceğini, döveceğini her kızmasında söylermiş.    Karşı köyden çok sevdiği bir arkadaşının oğlu... Devamını Oku

   KOZA TIRTIL HİKÂYESİ

1 Şubat 2023 okunma
 “  Ormanda gezinen adamın biri kelebeğin kozadan çıkmaya çalıştığını görürü. Kozadan çıkmaya çalışan kelebeği saatlerce izler. Sonra adam, kelebeğin kozadan çıkmak için çabalamaktan vazgeçtiğini, gücünün kalmadığını düşündü. Kelebeğe... Devamını Oku

  BİZ UYURKEN VÜCUDUMUZDA UYUR MU?

30 Ocak 2023 okunma
      İnsan kendini tanıdıkça, harika bir yaratılışa sahip olduğunu öğrenir. Vücudumuzun organları birbirine bağlı, makine gibi ömrümüz boyunca çalışır durur. Vücudumuzun uyumayan nöbetçileri var.     Gözümüzü yumduğumuzda uyuruz.... Devamını Oku

ŞU METRİSİN ÖNÜ

28 Ocak 2023 okunma
        “ Şu Metris’in önü alan, Bir tek seni sevgim gerisi yalan.”           Enver Karagöz; O bir öğretmendi. Demokrasiden yana, insan haklarını savunan, emekten haktan yana tavır alandı. O devrimciliği savunan insandı. Artvin TÖB-DER... Devamını Oku

YAŞAM SAVAŞCILARI

23 Ocak 2023 okunma
Hayat insanlar için güzeldir. Yaşamak için mücadele verilmelidir. Demirde altında birer madendir. Demir tabiatta bol miktarda bulunur ucuzdur. Altın elementi tabiatta zor bulunur pahalıdır. Yıl 1965 Tokat-Turhal’da Varvara( Manisa) mahallesinde ki Devrim İlkokulunda... Devamını Oku

Dr. ANOOSHİRVAN

24 Aralık 2022 okunma
     Dr. Anooshirvan Miandji ( Anuşirvan Miyancı) İranlı (Güney Azerbaycanlı) kendisi Türk’tür. Önce kimyacı, sonra felsefecidir. Halan Türkiye’de yaşamaktadır. 1995 yılından beri Ankara’da ikamet etmektedir. Gazi Üniversitesinde Eczacılık... Devamını Oku

DEĞMEN BENİM GAMLI YASLI GÖNLÜME

14 Aralık 2022 okunma
       Tokat’ta1910 yıllarında medrese mezunu imaretçi oğullarından Abdullah Sami Efendi nalbantlık yapardı. O yıllarda hayvan gücünden yararlanıldığı için nalbantlık önemli bir meslekti. Yaz aylarında ilçe, ilçe, köy, köy gezerek hayvanları... Devamını Oku