KIZILDERE DOSYASI’NDA ÜNYE – VIII

M. Ufuk MİSTEPE mistepe@gmail.com

İngilizlerin kaçırılmasına iştirak etmeyecek kişilerin birkaç gün önceden (sh. 283) fazla silâh, mermi ve bombaları alarak Kızıldere Köyü’ne intikalleri kararlaştırıldığından, Ahmet ATASOY tarafından Sinan Kazım ÖZÜDOĞRU, Ömer AYNA ve Saffet ALP, kaldıklan yerden alınarak 23 Mart 1972 günü sanık öğretmen Hüseyin GÜMÜŞ‘ün Ünye Nurettin Köyü’ndeki evine götürülmüş ve bu evde kalan Sabahattin KURT’a mülâki olmuşlardır. Bu şahısların eve gelişlerinde silâh, mermi ve bomba bulunan çantaları sanık Sadettin GÜMÜŞ tarafından taşınmış, ayrıca ağabeyisi Hüseyin GÜMÜŞ bulunmadığı zamanlarda haricî ihtiyaçları bu kişice sağlanmıştır. 24 Mart 1972 günü Ahmet ATASOY’un gönderdiği sanık Hasan YILMAZ, Tekkiraz Nahiyesi’nde öğretmen Hüseyin GÜMÜŞ’ü bularak, Nurettin Köyü’ne gelmiş ve Nihat YILMAZ’ın getireceği jeep beklenilmiş ise de vaktin gecikmesi sebebiyle evdeki şahıslar bir araç bulunmasını, hemen gitmek istediklerini belirtmişler, Hüseyin GÜMÜŞ de aynı köyden olup, bu sırada Erbaa’ya gitmek üzere olan sanık şoför Mehmet BAYRAK‘a aranılan ve evinde saklanan bazı şahısların bulunduğunu, bunları da Niksar cihetine götürmesini söylemiş, adı geçen de bu şahısları götürmeye rıza göstermiştir. (sh. 284)¹

(Mehmet BAYRAK, sağlık sorunları nedeniyle 11 ay önce 2014’te vefat etmiştir. 1972’de Ünye Emniyet Müdürlüğü’ndeki dayaklı sorgulamasının sağlığındaki bozulmada etken olduğu oğlu tarafından telefon görüşmemizde beyan edilmiş olup, merhuma Cenab-ı Hak’tan rahmet dileriz.)

Ömer AYNA ve Hasan YILMAZ şoför mahallinde, Sinan Kazım ÖZÜDOĞRU, Sabahattin KURT ve Saffet ALP arkada oldukları halde köyden hareket edilmiş, gidişlerinde Saadettin GÜMÜŞ de ağabeyisi ile birlikte aranan kişileri yolcu etmiştir. Geç vakit Reis Köyü’nde kamyondan inen Sabahattin KURT’un ardından, Saffet ALP, Ömer AYNA, Sinan Kazım ÖZÜDOĞRU’yu sanık Hasan YILMAZ sabaha karşı Kızıldere Köyü yaylasına getirmiş, etrafın aydınlanması sebebiyle Ömer AYNA ve arkadaşları gündüz köye gitmenin sakıncalı olacağını, akşama kadar bekleyeceklerini söylemeleri üzerine Hasan YILMAZ, Kızıldere Köyü’ne giderek muhtar sanık Emrullah ASLAN’ı beklenen mahalle getirmiştir. Hasan YILMAZ’ın ayrılmasından sonra, akşama kadar gelen şahıslarla köy dışında bekleyen muhtar Emrullah ASLAN hava karardığında bunları evine götürerek, hazırladığı odayı kendilerine tahsis etmiştir. (sh. 284)¹

Şener ŞADİ, Ahmet ATASOY’un haber vermesi üzerine, 24 Mart 1972 günü saat 19:30’da Fatsa İkinci Yarma’da, Ertan SARUHAN, Mahir ÇAYAN ve Ertuğrul KÜRKÇÜ ile buluşmuş, kaçırılmaları kararlaştırılan İngilizler’in kaldığı apartman ve Ünye Radar Mevzii civarında gerekli tetkikatın yapılması için Şener ŞADİ’nin özel arabası ile Ünye’ye gidilmiştir. İlkönce apartman önünde bir süre durulup bilgi alındıktan (sh. 284) sonra Ünye Radar Mevzii’ne çıkan yol başına gelindiğinde buranın da yol ve çevre durumu kontrol edilmiş, Mahir ÇAYAN bu tetkikattan sonra İngilizler’in yoldan alınıp kaçırılmasının çabuk farkedileceğini, onun için kaçırma işinin 25 Mart 1972 günü evden yapılması gerektiğini beyan etmiştir.¹

Bu gidişte, Mahir ÇAYAN, Ertuğrul KÜRKÇÜ ve Ertan SARUHAN, Avukat Şener ŞADİ’ye : 1. İngilizleri kaçırma sırasında Ünye elektriğinin kesilebilme durumunun tetkiki, 2. Cumartesi günlerinin Ünye’de diğer günlere kıyasen değişik bir özellik taşıyıp taşımadığının öğrenilmesi, 3. 25 Mart 1972 Cumartesi günü saat 18:00 sıralarında Fatsa İkinci Yarma’da bir jeep hazır bulundurması, 4. Daha önce Mustafa ŞENGÜL tarafından yazıhanesine bırakılan Ertan SARUHAN’a ait daktilo makinesi ile Ünye – Fatsa – Niksar mıntıkalarını gösteren haritanın gönderilecek şahsa teslim edilmesi, 5. Eylemin konulacağı 25 Mart 1972 Cumartesi günü gecesi Fatsa’da bulunan örgüt üyeleri sanıklar; Fikri SÖNMEZ, Avni KAYACI, Harun SARUHAN ve Abdullah YILMAZ’ın. olayı kamufle etmek ve kendilerini sorumluluktan berî kılmak amacıyla hep birlikte, belli bir lokantada yemek yemelerinin duyurulması, 6. Hemen Fatsa’ya giderek, Nihat YILMAZ’ın İkinci Yarma’ya gelmesinin sağlanması görevleri verilmiştir. (sh. 285).¹

Sanık Şener ŞADİ, 24 Mart 1972 günü gecesi Mahir ÇAYAN, Ertuğrul KÜRKÇÜ ve Ertan SARUHAN’ı, İkinci Yarma’ya bıraktıktan sonra Fatsa’ya dönerek sanık Avni KAYACI’yı bulmuş; Nihat YILMAZ’ın hemen İkinci Yarma’ya gönderilmesinin teminini bildirmiştir. Aynı gece Avni KAYACI vasıtasıyla ÇAYAN’ların kendisini İkinci Yarma’da beklediklerinin bildirildiği, Nihat YILMAZ da. mezkûr mahalle giderek buluşmuş, hep birlikte Yapraklı Köyü’nde saklanılan eve gelinmiştir. (sh. 285).¹

Yine aynı gece Şener ŞADİ görüştüğü Abdullah YILMAZ’a 25 Mart 1972 Cumartesi gecesi Ünye’deki İngiliz teknisyenlerinin kaçırılacağını, o gece sanıklar Fikri SÖNMEZ, Avni KAYACI ve Harun SARUHAN’ın bir lokantada toplu halde yemek yemelerinin Ertan SARUHAN tarafından kendisine söylenildiğini iletmiş, Abdullah YILMAZ da o gün Fatsa’da bulunmayacağını, başka bir ilçede bulunan akrabasının yanına gideceğini beyan etmiştir (sh. 285)¹ (sh. 364)⁹.

Mahir ÇAYAN ve arkadaşlarının Fatsa Yapraklı Köyü’ne gelişlerini takip eden ilk günlerde Ertan SARUHAN, Ünye – Fatsa ve Niksar civarına ait orman ve fundalık sahalar ile arazi durumunu açıkça gösteren Orman Bölge Şefliği haritasını Şener ŞADİ’nin yazıhanesinde görerek bunun kendisine verilmesini istemiştir. Bu haritanın Orman Bölge Şefliği’ne iadesi gerektiğini bildiren Av. Şener ŞADİ, daha sonraki günlerde haritanın (sh. 285) hangi amaç için kullanılacağını bilen sanık Öğretmen Mustafa ŞENGÜL’e büyütmesi teklifinde bulunmuş, adı geçen o günlerde Kayseri’ye gideceğinden bu haritayı büyütememiştir. Bu kez sanıklar Av. Ali KAYNAR ve Av. Şener ŞADİ rahatsızlığı sebebiyle ziyâretine gittikleri sanık öğretmen Hasan ASLAN’a aynı konuda teklifte bulunmuşlar; bu sanıkça büyültülen harita Ali KAYNAR vasıtasıyla Şener ŞADİ’ye gönderilmiştir (sh. 286)¹ (sh. 364)⁹.

Şener ŞADİ, 25 Mart 1972 günü sabahı Ünye’ye gidişinde buluştuğu Avukat Ali KAYNAR’a İngilizler’in bu gece kaçırılacağını beyan ettikten sonra Cumartesi günlerinin diğer günlerden farklı nitelik taşıyıp taşımadığını sormuş; Av. Ali KAYNAR da Cumartesi gününün diğer günlerden farklı bir özellik taşımadığını bildirmiştir. Ayrıca Şener ŞADİ, Ali KAYNAR’a o gün öğleden sonra Fatsa’ya gelmesini, Fatsa Kale Pirzola Lokantası’nda tertip edilen ziyâfete katılmasını söyledikten sonra, Fatsa’ya dönmüştür (sh. 286)¹ (sh. 364)⁹.

25 Mart 1972 günü öğleden sonra Şener ŞADİ, Ahmet ATASOY’un yolladığı Yusuf ATASOY’a daha önce Mustafa ŞENGÜL tarafından getirilen daktilo makinesi ile Hasan ARSLAN’ın büyüttüğü Ordu İli haritası ve istenilen ilâçları ÇAYAN’lara göndermiştir. (sh. 286).¹

Aynı günü saat 15:00 sıralarında Avukat Ali KAYNAR’ın, Avukat Şener ŞADİ’nin yazıhanesine gelmesinden kısa bir süre önce Avni KAYACI buraya gelerek istenilen jeep’i bulamadığını, kendisinin jeep bulup bulamadığını sormuş, Şener ŞADİ de bulamadığını belirtmiştir. Bilâhare Avukat Şener ŞADİ ile Ali KAYNAR, Fikri SÖNMEZ’in dükkânına gidip onunla konuştukları sırada Avni KAYACI, Şener ŞADİ’ye Mahir ÇAYAN ve arkadaşlarının kendisini İkinci Yarma’da bekledikleri haberini vermiş, Ali KAYNAR’ı Fikri SÖNMEZ ile bırakan Şener ŞADİ beraberinde Avni KAYACI da olduğu halde sevk ve idaresindeki özel otosuyla saat 18:00 sıralarında İkinci Yarma’ya gitmiştir. Şener ŞADİ arabasına mezkûr mahalde bekleyen Mahir ÇAYAN, Ertuğrul KÜRKÇÜ ve Ertan SARUHAN’ı da alarak Ünye’ye gidilmiş; son kez İngilizler’in kaldığı apartman önünde bir süre durulup bina ve civarı tekrar gözden geçirilmiş (sh. 365)⁹. ve bilâhare Cihan ALPTEKİN, Hüdai ARIKAN, Nihat YILMAZ ve Ahmet ATASOY’un bekledikleri İkinci Yarma’ya dönülmüştür.

Devam edecek

KAYNAKÇA :

¹ T.C. SIKIYÖNETİM Komutanlığı Askerî Savcılığı / İst. – İDDİANAME (Türkiye Halk Kurtuluş Parti – Cephesi Davası), Soruşturmayı Yürüten Askerî Savcılar : Hâkim Yarbay Naci GÜR (Sıkıyönetim Yrd. Askerî Savcısı), Hâkim Yarbay Süleyman YILDIRAN, Hâkim Yarbay Hanefi ÖNCÜL, Dz. Hâkim Kd. Binbaşı İrfan AVUNDUK. V Yayınları VERSO A.Ş., I. Basım, Mart 1988, Ankara, 620 sh.

⁹ KAPLAN, Musa – Devrim Yolcuları (İstanbul – Ankara – Ünye – Fatsa – Kızıldere), 2. Baskı, Ozan Yayıncılık Ltd., İstanbul, 2012, 456 sayfa.