KIZILDERE DOSYASI’NDA ÜNYE – X

M. Ufuk MİSTEPE mistepe@gmail.com

Plânın son kere gözden geçirilmesi ve müzakeresinden sonra, Nihat YILMAZ, İngilizler’in eve girişlerini ve Land Rover araçlarının bulunup bulunmadığını tespit için apartman çevresine gönderilmiştir. Nihat YILMAZ’ın saat 19:00’da Land Rover’in apartman önünde bulunduğunu, İngiliz teknisyenlerinin de apartmana geldiklerini bildirmesi üzerine Ertuğrul KÜRKÇÜ, Mahir ÇAYAN ve Cihan ALPTEKİN ile karacı subay elbisesi giymiş bulunan Hüdai ARIKAN evden çıkarak apartmana gitmişlerdir. Ertuğrul KÜRKÇÜ’nün kapıyı çalması üzerine William George Wilson aşağı inerek, giriş kapısını açtığında Ertuğrul KÜRKÇÜ İngilizce, Askerî Makamlar’dan geldiğini, yanındaki Hüdai (sh. 289) ARIKAN’ı göstererek arkadaşının üsteğmen olduğunu, kendileriyle çok önemli bir konuyu görüşmek istediğini söyleyerek, içeri girmeleriyle birlikte, sten otomatik tabancalarını çekip kıpırdamamasını ihtar ettikten sonra, dışarıdan apartmana gelecek İngilizler olup olmadığını sormuş, kimsenin bulunmadığı cevabını almışlardır (sh. 290)¹ (sh. 376)⁹.

Ertuğrul KÜRKÇÜ, Mahir ÇAYAN, Cihan ALPTEKİN ve Hüdai ARIKAN ellerinde silâhları olduğu halde İngiliz’i önlerine katarak birinci kattaki daireye girip burada bulunan Gordon BANNER‘i de tabancalarını çekip enterne ettikten sonra ikinci kata çıkılmış, bu katta bulunan Andy STOCKMAN ve John Stuart LAW aynı şekilde alıkonularak bu üç İngiliz’in başlarına Hüdai ARIKAN bırakılmıştır. Bilahare Ertuğrul KÜRKÇÜ, .Mahir ÇAYAN ve Cihan ALPTEKİN yanlarında William George WILSON da olduğu halde üçüncü kata çıktıklarında burada bulunan direktör Charles TURNER da Mahir ÇAYAN ve Ertuğrul KÜRKÇÜ ile Cihan ALPTEKİN tarafından silâhlarını çekmek suretiyle enterne edilerek başında Cihan ALPTEKİN bırakıldıktan sonra ihtiyar İngiliz ile dördüncü kata çıkılmıştır.

Bu kattan da yine aynı şekilde Ertuğrul KÜRKÇÜ ve Mahir ÇAYAN tarafından Brian HAIGH, G. WARREN, H. WARREN, Eric DAWES, Norman WALKER isimli şahıslar alıkonulduktan sonra enterne edilen İngilizler’in tamamı dördüncü kat oturma odasına toplanılmış, bu süre içerisinde dışarıda gözcülük yapanlardan Ertan SARUHAN ve Ahmet ATASOY da içeri alınarak Nihat YILMAZ aynı göreve devam etmesi için dışarıda bırakılmıştır. Biraz sonra Ertuğrul KÜRKÇÜ ve Mahir ÇAYAN, Direktör Charles TURNER’ı odasına götürerek şifreli kasayı açtırmışlar, gerekli kontrolü yapmışlar ve bu kasaya Ali KAYNAR‘a verilen ve mahiyeti daha yukarıda izah olunan bildiriden konduktan sonra dördüncü kata dönülmüştür.

Land Rover’in anahtarını, İngilizler’in para ve saatlerini alan eylemciler, bilâhare Eric DAWES, Norman WALKER, H. WARREN, Brian HAIGH, Andy STOCKMAN, G. WARREN ve William George WILSON’un el ve ayaklarını bağladıktan sonra, ağızlarını da bantla kapatmışlar, bu şahısları daire teşkil eder şekilde bir araya toplayarak, ayrıca dıştan da birbirlerine bağlamak suretiyle hareketsiz hale getirmişlerdir (sh. 290)¹ (sh. 377)⁹.

Eylemciler apartmandan ayrılmak üzere iken bağladıkları İngilizler’e direktör Charles Lawrence TURNER (45), Gordon BANNER (35) ve John Stuart LAW’ı (25) Trabzon’a beraber götüreceklerini, bilâhare bu şahısları serbest bırakacaklarını, apartman dış kapısında bir arkadaşlarının bekleyeceğini, bağırmaları halinde öldürüleceklerini ihtarda bulunmuşlar, apartmanda bulunan konserve, benzerî yiyecekleri aldıktan sonra üç İngiliz de yanlarında (sh. 290) olduğu halde apartmandan ayrılmışlardır. İngilizler’e Trabzon’a gideceklerini söylemekle güvenlik kuvvetlerini ters istikamete sevketmek amacı güdülmüştür. (sh. 291).¹

Dışarıya çıkıldığında İngilizler’e ait araç eylemcilerin ihtarı üzerine John Stuart LAW tarafından çalıştırılmış, Mahir ÇAYAN, Ertuğrul KÜRKÇÜ, Cihan ALPTEKİN, Hüdai ARIKAN, Ertan SARUHAN, Ahmet ATASOY ile silâh tehdidi altında kaçırılan Charles TURNER, John Stuart LAW ve Gordon BANNER araca binerek Nihat YILMAZ Land Rover direksiyonunda olduğu halde 26 Mart 1972 günü, saat 21:30 raddelerinde Ünye’den Niksar’a müteveccihen hareket edilmiştir (sh. 291)¹ (sh. 378)⁹.

Ertan SARUHAN’ın talimatıyla Ünye’ye gelen ve Avukat Şener ŞADİ ile ilişkiyi devam ettiren İsmet ÖZTÜRK eylemin başlamasından önce gerek güvenlik kuvvetlerinin ve gerekse İngilizler’in irtibatlarını kesmek amacıyla Radar Üssü ile Yzb. Cengiz TUNCAY ve Yzb. Erol AKTAN’ın evleri arasındaki telefon hattına, Radar Üssü ile Havacılar Lokali arasındaki hattı, Ünye İlçe Jandarma Komutanlığı ile PTT arasındaki hattı kesmiş olup, İngilizler’in silâh tehdidi ile apartmandan alınıp götürülmelerinden sonra Park Lokantası civarında sanık Avukat Şener ŞADİ ile buluşmuş, Şener ŞADİ idaresindeki araçla Çamlık Restoran’a gidilmiştir.

Av. Şener ŞADİ lokantaya gelmiş, lokantada aynı masada oturan ve eylem sonucunda bilgi bekleyen Avukat Ali KAYNAR ile Turan KÜLÜNK‘e “İngilizler’i tereyağından kıl çeker gibi aldık” şeklinde beyanda bulunup, eylemin ortaya konulduğunu açıkladıktan sonra Şener ŞADİ idaresindeki araçta Ali KAYNAR, Turan KÜLÜNK, İsmet ÖZTÜRK olduğu halde lokantadan hareket edilmiş, elinde bir çanta bulunan İsmet ÖZTÜRK Yalı Kahvesi civarında araçtan inmiştir. Ali KAYNAR ile Turan KÜLÜNK de Ünye Park Lokantası’nda indikten sonra Ali KAYNAR’ın yazıhanesine gidilmiştir. Avukat Ali KAYNAR, Turan KÜLÜNK’e Mahir ÇAYAN ve arkadaşlarının verdikleri bildirinin yazılmış olduğu daktilo makinesini vererek “götür, kaybet” şeklinde beyanda bulunması üzerine Turan KÜLÜNK daktilo makinesini bir taksi ile evine götürerek evinin bahçesinde bulunan bir kuyuya atmıştır (sh. 291)¹ (sh. 379 – 380)⁹.

27 Mart 1972 günü sabahı apartmana gelen müstahdem Şamil BAŞKILIÇ dördüncü kat oturma odasında 7 İngiliz’i el ve ayakları bağlı, ağızları flasterli şekilde görünce onları çözmüş; durumu vakit geçirmeden güvenlik kuvvetlerine bildirdikten ve olaya el konulduktan sonra Ünye Hava Radar Mevzii Komutanı Hv. Yzb. Cengiz TUNCAY da yukarıda bahsedilen mahallerle irtibatı sağlayan telefon hatlarının kesildiğini tesbit etmiştir (sh. 291)¹ (sh. 380)⁹.

Mahir ÇAYAN ve arkadaşları 27 Mart 1972 günü saat 01:30 sıralarında Kızıldere Köyü’nün bulunduğu dağ eteğine geldiklerinde araçtan inilmiş, Nihat YILMAZ ve Ertan SARUHAN’ın tekrar Niksar istikametine dönerek Tokat çevresinde Land Rover’i bırakmaları kararlaştırılmakla her iki şahıs diğerlerinden ayrılmıştır. Ahmet ATASOY kılavuzluğunda saatlerce yürüyen Mahir ÇAYAN ve arkadaşları ile üç İngiliz sabaha karşı Kızıldere Köyü yakınına gelmişlerse de köylülerin dikkatini çekecekleri düşünülerek Emrullah ASLAN’ın evine gidilmemiş ve köy dışında bir ağılda kalınmıştır. Bilâhare Ahmet ATASOY köylünün dikkatini çekmeyeceği düşüncesiyle Muhtar Emrullah ASLAN‘a gönderilmiş, beklenildiği ve geceleyin gelineceği muhtara bildirilmiştir. O gece geç vakit eve gelindiğinde Muhtar Emrullah ASLAN onları da daha önceki günlerde gelen Saffet ALP, Sabahattin KURT, Ömer AYNA ve Sinan Kazım ÖZÜDOĞRU^!nun kaldıkları odaya almıştır. Nihat YILMAZ ve Ertan SARUHAN Land Rover’i tarif edilen mahalle bıraktıktan sonra 28 Mart 1972 günü muhtar Emrullah ASLAN’ın evine gelerek arkadaşlarına mülâki olmuşlardır. Mahir ÇAYAN ve arkadaşlarının bu evde kaldıkları sürece ihtiyaçları muhtar Emrullah ASLAN tarafından sağlanmış, bu maksatla kendisine aynca 2.000 lira daha para verilmiştir (sh. 292)¹ (sh. 381)⁹.

Bölgeye cemseler dolusu asker sevk edildi, helikopterler kaldırıldı. Ünye ve çevresi âdeta bir askerî harekât bölgesi haline geldi. İçişleri Bakanı Ferit Kubat, MİT Müsteşarı Korgeneral Nurettin Ersin, Jandarma İstihbarat Daire Başkanı Tuğgeneral Vehbi Parlar, Ankara Merkez Komutanı Tevfik Türüng de olay yerindeydi. Mahir ÇAYAN ve arkadaşlarını hâlâ İstanbul’da aramakta olan Hiram ABAS ve ekibi, Ünye’deki olayı duyduklarında akıllarına hemen Fatsalı olan Ziya YILMAZ geldi. Hiram ABAS zaten kendisini yaralayan rakibini görmek ve tanımak da istiyordu. (sh. 116)¹⁰

Devam edecek

20 Mayıs 2015 / Ankara

KAYNAKÇA :

¹ T.C. SIKIYÖNETİM Komutanlığı Askerî Savcılığı / İst. – İDDİANAME (Türkiye Halk Kurtuluş Parti – Cephesi Davası), Soruşturmayı Yürüten Askerî Savcılar : Hâkim Yarbay Naci GÜR (Sıkıyönetim Yrd. Askerî Savcısı), Hâkim Yarbay Süleyman YILDIRAN, Hâkim Yarbay Hanefi ÖNCÜL, Dz. Hâkim Kd. Binbaşı İrfan AVUNDUK. V Yayınları VERSO A.Ş., I. Basım, Mart 1988, Ankara, 620 sh.

⁹ KAPLAN, Musa – Devrim Yolcuları (İstanbul – Ankara – Ünye – Fatsa – Kızıldere), 2. Baskı, Ozan Yay. Ltd., İstanbul, 2012, 456 sh.

¹⁰ YALÇIN, Soner / YURDAKUL, Doğan – Bay Pipo / Bir MİT Görevlisinin Sıradışı Yaşamı : Hiram ABAS, Aralık 1999, 552