Yayınlanma Tarihi: 3 Şubat 2023 — okunma
Zeki ORDU
zekiordu.zekiordu@gmail.com
Her bölgenin, her ilin hatta her ilçe ve köyün kendine has bazı sözleri vardır. Bunlardan bir kısmı ülkenin her yerinde bilinirken bazıları da değişerek anılır. Bu değişiklik yanlış olmasına rağmen vatandaş tarafından kabul görür.
Yıllarca “Burası Huş mu, Muş mu” diye tartıştık durduk. Hatta “Kısa kes Aydın havası olsun” diye bilinen bir söz vardır ki aslı “Kısa kes Aydın abası olsun” şeklindedir. Dilimizde “galatı meşhur” olan yani yanlışı doğru bilinen sözlerdendir.
Aba; bir kıyafet türüdür. Aydınlılar abanın kısa olanını severmiş. Zaman içinde diğer illerde de Aydın usulü kesime fazla rağbet edilince, terzilere aba diktiren bazı kişiler “Kısa kes Aydın abası” olsun dermiş. Zaman içinde bu yanlış haliyle bilinir olmuş ve “Kısa kes Aydın havası olsun” denmiştir.
Bölgemizde de bazı şeyler için zamanlama mühimdir. Yağmurun, karın zamanında yağması çiftçiler ve zirai işlerle meşgul olanlar için tercih sebebidir.
Zamanında yağan kar çok mühimdir. Hatta balıkçılar özellikle hamsi için “Kar suyu yemeyen hamsi lezzetli olmaz” derler. Yani kar suyunun bazı şeylerle teması olumlu bir ayrıcalıktır. Kar ile ilgili olumsuz sözler de vardır. Bunlardan “Ummadığım dağlara kar yağdı, kulağına kar suyu kaçmak, kara kışa karışmak” gibi.
…
Ünye’de çok kişi Turgut Dağdeviren arkadaşımızın çay ile yakınlığını bilir. Neredeyse çayla özdeşleşmiştir. Kısaca çay denildi mi akla gelen kişilerdendir. Ayrıca Turgut Dağdeviren’in mizahi yönü de bir hayli fazladır. Ne zaman hangi sözü söyleyeceğini bilmediğimiz gibi onunla yan yana olanlar her an tebessüm edecek bir söz işitebilir.
Bu sene kış, tipik bir güz mevsimi gibi geçti. Kar yağmadığı gibi yağmur bile nadiren buluştu yer küre ile. Her geçen gün kar beklenirken, yurdun muhtelif yerlerinden gelen kar haberleri Ünye’de de heyecana sebep oldu. Ve Ünye’nin yükseklerine düşen karı görmek için yollara koyulanlar dahi oldu.
Belli ki yağan karı görmek için Turgut Dağdeviren de karın bulunduğu yere gitmez mi? Hem de elinde çay ile. Karlı havada elinde çay ile çektirdiği fotoğrafı sosyal medyada paylaşıp; fotoğrafın altına “Çaya kar suyu kaçtı” yazmaz mı?
Biz meyveler, sebzeler, fındık ve bilumum mahsuller için karın ne kadar önemli olduğunu biliyorduk. Hatta denize yağan karın hamsi ve diğer deniz canlıları için önemini biliyorduk da çaya kar suyu karışmasının önemini bilmiyorduk. Onu da Turgut’tan öğrenmiş olduk.
Artık hayatımıza kar suyu kaçmış çay da girmiş oldu.
İlk işim Turgut’un yanına varıp; kar suyu kaçmış çayın tadına bakmak olacak. Çay bahane Turgut ile aynı ortamda olmak bile çay tadı veriyor insana.
Bundan böyle Ünye’nin meşhur acı suyunun da pabucu dama atılmış oldu sanmayın. Acı su bütün yıl boyunca akıyor ama kar yılın muayyen zamanlarında yağıyor. Kadirşinaslık yapmamak gerekiyor.
