Bokuç Bokiliç ve Tokulcuk

Zeki ORDU zekiordu.zekiordu@gmail.com

Hepimizin çocukluk döneminde oynadığı çocuk oyunları vardır. Bu dönemden döneme değişirken muhitten muhite hatta bölgeden bölgeye de değişir.

Her ülkenin kendine özgü çocuk oyunları vardır. Bu oyunlar incelendiğinde toplumların yapısı hakkında bize ipuçları verir.

Çocuk oyunları hakkında bir araştırma yapmadım.  Ancak tesadüfî de olsa bazı okumalarım ve farklı illerdeki görevlerim sebebiyle bazı benzerliklere rastladım.

Öğretmenlik mesleğimin ilk yeri olan Tirebolu ile ilgili bir kitabı okurken yazarın çocukluk oyunları hakkındaki satırlarını okuyunca çocukluğuma gittim. Yine meslek hayatımın en uzun süre görev yaptığım Ünye ilçesinde oynanan çocuk oyunlarına zaten şahit olmuşluğum vardı. Ben de Ordu’nun Perşembe ilçesinde çocukluk yılları geçmiş biri olarak bu üç ilçeyi de fazlasıyla gözlemlemiş oldum.

Tirebolu ile ilgili kitapta “Bokiliç” diye bir oyunun oynandığını anlatan Metin Karslı, Ünye’de “Bokuç” denilen oyuna benzer bir oyunu anlatıyordu. Perşembe’de de bu oyunun adı “Tokulcuk” şeklindeydi.

Bana “Bokiliç, bokuç ve tokulcuk” kelimeleri ses olarak yakın geldi. Zaten ikisi Ordu’ya birisi de Giresun’a ait olan bu ilçeler aynı coğrafi ve kültür iklimine sahip yerleşim yerleriydi. Üç ilçede de oynana bu oyunun benzerlik göstermesi çok tabii bir şeydi.

İsimler nasıl bulunur, kim verir bilemem. Hatta oynanan oyunların kuralları nasıl tespit edilir şaşılacak şeydir.

Ne olursa olsun çocuklar kendi dünyalarına ait oyunlar bulup oynuyor. Bu oyunların kuralları da isimleri de birbirine çok benziyor.

Sahi siz hiç çocukken “bokuç” oynadınız mı? Belki “Bokiliç” oynamışsınızdır. Kim bilir belki de “Tokulcuk” oynayarak vakit geçirdiniz.

Tirebolu’da “Bokiliç” Ünye’de “Bokuç” ve Perşembe’de “Tokulcuk” diye bilinen oyunlar özellikle erke çocukların vazgeçilmez oyunlarındandı.

Şimdiki nesil klavye ile kavga ediyor maalesef.