Fındık Bahçesi

Zeki ORDU zekiordu.zekiordu@gmail.com

Ne zaman temmuz ayı yaklaşsa Karadenizlinin gündeminde fındık taban fiyatları olur. Öyle ya ağustos ayı girmesiyle bahçelerin durumuna göre fındık toplama işi başlar.

Senede bir defa hasat edilen bu mahsul bölge ahalisi için bir nevi gelir hükmündedir. Gerçi söz zamanlarda mirasçıların artmasıyla dededen kalan yerlerde azalmalar olsa da keseye az çok bir şeyler girer fındık ile.

Acaba biz fındık bahçesine gereken önemi veriyor muyuz?

Bu sorunun cevabı hayli zor. Fındığın mahsulü yaklaşmasına az zaman kala “tırpan vurma” işi yapılır, sonra fındık toplanır ve süratle tüccara teslim edilir. Fındığın miktarı ne olursa olsun fiyatı genelde beğenilmez. Her zaman yetkililerin fındığa önem vermedikleri söylenir. Sonra alım-satım işleri biter ve insanlar yerleşik düzenine girer.

Fındık hasadı zamanı fiyatlardan başka yardım toplayıcılar da arzı endam eder. Bazı kişiler bazı hususları sıralayarak yardım talebinde bulunur. Talebe rağbet edenler gönüllerinden ne koparsa verir. Fındığı az olanlar ise gerekli mazereti dile getirerek izahatta bulunur.

Camilerde din görevlileri yardım ve öşürden bahseder. Öşrün miktarı hakkında şer’i miktarları bildirir, herkesin öşrünün vermesi gerektiğinin önemi üzerinde nasihatte bulunurlar. Diğer vaaz ve nasihatler gibi burayı da dinleyenler yok gibidir. Hatta kolaylık sağlamak için öşür oranını mümkün olduğu kadar aza indiren görevliler bile vardır.

Bazıları vaaz dinlerken içinden matematik hesabı yapar. Mesela yüzde on demek bir ton fındıkta yüz kilo demektir ki “bu zamanda” olacak iş değildir. Her sene yüz kilo öşür veren birinin on yılda vereceği miktar bir tondur ki mühim bir miktardır. O kadar çile çekilip bu kadar fındık nasıl başkalarına verilir?

Bazı seneler fındık hiç olmaz. Hatta bahçeye bile girmeyen olur. Normalde bir ton fındık yapan bir kişi yüz kilo zor yapar. Sanki başak yapar gibi. Böyle yıllarda vatandaşlar üzgün olur. Nasıl üzülmesin bir yıl bekle, gübre at, tırpan vur, fındık ise yok!

Ne yaparsın oluyor işte.

Mesela geçen sene bir ton fındığı olan kişiye yüz kilo öşür verirse bir sene sonra yine bir ton fındık yapacaksın deseler ne derdi?

…

Bildiniz.

Peki bir sene sonra hiç fındık yapamayan kişiye “Geçen sene öşür verseydiniz bu sene fındığınız olurdu derseniz size ne der?”

…

Bunu da bildiniz.

Neyse zenginin fındığı bizim gibilerin kalemini yorarmış.

Nüfus artıyor. Miras her sene daha azalıyor. Mahsul de o oranda azalıyor. Yani bundan 40-50 sene sonra herkes yerinden çerezlik fındık toplayacak. Olmazsa yeri arsa yapacak. Kısaca bir şekilde değerlendirecek.

Yine fındık zamanı geldi. Yine hazırlıklar başladı. Yine bol bol fındık hikayeleri dinleyeceğiz.

Seneye buluşmak umuduyla…

Mahsulünüz bereketli olsun.